De grote vraag op deze dag zal zijn of Vingegaard en Pogacar vandaag al hun kaarten op tafel zouden leggen. Vingegaard zal gebaat zijn geweest bij het compact houden en wanneer hij enige zwakte bij Pogacar ontdekt, dat hij hierop meteen van zal profiteren. Pogacar daarentegen zal gebaat zijn bij een vinnige aanval op de Grand Colombier. Dat is een berg die hem ligt. De berg ligt in de verraderlijke Jura, dus net voor de Alpen. Die gaan de renners vanaf morgen trotseren. En het is ook nog “Quatorze Juillet” of wel de Nationale Feestdag in Frankrijk. En dan zijn Guillaume Martin (was gister trouwens erg sterk en in dienst voor winnaar Izagirre), Thibaut Pinot en Romain Bardet extra gemotiveerd.
Quatorze Juillet
Op Quatorze Juillet herdenken de Fransen de bestorming van de Bastille in 1789 en het begin van de Franse Revolutie. Veel Fransen zien deze gebeurtenis als het ontstaan van het nieuwe Frankrijk. De Fransen vieren Quatorze Juillet over het algemeen met militaire parades (op de Champs-Elysées, bijvoorbeeld), vuurwerkshows en grote feesten in stad en dorp waarin Franse nationalistische gevoelens weer voor een dag hoog oplaaien. Echter President Macron heeft aangegeven dat vuurwerk niet mocht, al hopen wij dat het enige vuurwerk vandaag kwam uit de etappe van vandaag. De reden van het verbod tot verkoop en afsteken had zijn grondslag aan de trieste dood van de 17-jarige Nahel een paar weken geleden. De laatste twee keer trouwens dat een Fransman won op 14 juli was Warren Barquil in 2017 en nog verder terug David Moncoutié in 2005. Al won Cofidis deze Tour al twee etappes en was Victor Lafay succesvol in de rit naar San Sebastian zullen de Fransen bijkans gek maken van vreugde wanneer het vandaag een Fransman zou lukken de etappe te winnen.
De rit was relatief kort, maar er zaten twee scherprechters in. Eerst kwamen de renners op 41,5 kilometer van de meet de Col de la Lébe tegen. Dat was geen lastige klim qua stijgingspercentage, maar wel lang (16,4 kilometer). En vervolgens is de slotklim Grand Colombier echt heel lastig. Allereerst is het een gemiddeld steile klim (7,1 %), maar ook een lange klim (17,4 kilometer). Macron had het vuurwerk verboden, maar de renners zullen daar anders over gedacht hebben.
In dit soort (toch wel zware) etappes is een helper enorm belangrijk. Vingegaard heeft de beste ploeg ter ondersteuning. Er kunnen soms wel vraagtekens geplaatst worden bij de tactiek (is deze van Zeeman of toch van Niermann?). De rit naar Laruns waar Pogacar dik een minuut verloor op Vingegaard was de tactiek uitmuntend. Maar alle etappes erna was het onduidelijk en nog erger, het pakte ook gewoon niet goed uit. Daarmee doet de geel/zwarte brigade zich tekort, want stuk voor stuk zijn de renners van Jumbo/Visma top! Dat kunnen we niet zeggen van de UAE ploeg van Pogacar. Aan het begin van de Tour leek dit de beste ploeg, maar op Trentin en Bjerg na is het kommer en kwel. Al doet Adam Yates (winnaar eerste rit en één dag gele truidrager) het in het begin nog wel aardig en staat hij er best nog wel goed voor in het Algemeen Klassement. Het lijkt er echter niet veel op dat Pogacar van hem veel steun heeft. Nee, Pogacar moet het alleen doen. Gister bleek maar weer hoe belangrijk een ploegmaat in de kopgroep kan zijn. Guillaume Martin deed het afstopwerk tot in de puntjes voor de ritwinst van Izagirre. Soms komt het wel eens voor, dat een kopman (en tourfavoriet) de steun krijgt van een renner uit een andere ploeg.
De opkomst van de Colombianen
Als ik diep in mijn geheugen graaf, staat één moment mij ontzettend goed voor de geest. Het is de Tour van 1985. Mijn idool Hinault staat op het punt zijn 5e Tourzege te boeken. Ik zit die Tour als 14-jarige gekluisterd aan de buis, want Hinault kan met zijn mogelijk 5e Tourzege de legendarische Eddy Merckx evenaren. Echter, de druk op die 5e Tourzege komt voornamelijk uit eigen gelederen. De Amerikaan Greg Lemond zit in dezelfde La Vie Claire ploeg en is overduidelijk beter dan de op leeftijd geraakte Franse veelvraat. Hinault is geen leuke man voor zijn collega’s en volgers in de Tour. “De Das” (bijnaam) is echter wel een enorme winnaar. En een baas. Jaren ervoor sloeg hij eigenhandig stakers van het parcours toen die waagde een etappe te blokkeren. Het bracht hem enorm veel waardering in het peloton. In 1985 moest Hinault dus het legendarische aantal van 5 Touroverwinningen behalen. Echter Lemond en de Ier Stephen Roche zaten hem dwars. De Amerikaan was beter, fitter en jonger. Dus Hinault moest de steun uit onverwachte hoek halen, tot woede van Lemond die er beter voor stond. Luis Herrera reed op dat moment voor het Colombiaanse Café de Colombia. In die tijd stond marketing en exposure van het wielrennen in de kinderschoenen. Maar met Felix Levitan (de toenmalige tourbaas) kwam er een ommezwaai. De Tour moest meer bekendheid hebben en zodoende moest er meer interesse komen uit Noord- en Zuid-Amerika. In 1983 was er al een proef geweest door de deelname van een nationale Colombiaanse amateurploeg. Het was het begin van de een van de belangrijkste ontwikkelingen van de Tour de France als één van de grootste jaarlijkse sportevenement ter wereld. De Tour herbergde opeens klimmers uit Colombia. Daar waar fietsen erg populair was, maar beperkt bleef tot de eigen landsgrenzen. Het contrast was schitterend maar ook heel kenmerkend. In 1985 waren ze er opeens, de wielerploeg van café de Colombia. De ploegleider was een Fransman; Raphaël Géminiani. De ploeg had twee renners die in de gaten gehouden moesten worden: Fabio Parra en Luis (Lucho) Herrera. In de vlakke etappes werden de Colombianen bijkans op minuten gereden. Van waaiers (het uiteen spatten van het peloton in verschillende groepjes door de van de zijkant komende wind) hadden de mannen van Café de Colombia nog nooit gehoord laat staan dat ze wisten hoe er tegen te fietsen, dus bij het minste of geringste zuchtje wind pierde de Colombianen er al af. Maar in de bergen waren ze ongenaakbaar. De volgers van de Tour wisten niet wat ze zagen. De Colombianen leken bijkans te vliegen. Lucho Herrera wist niets van het wielrennen in Europa. De mannen leefden in hun eigen hand nagenoeg in armoede. Dus een extra zakcentje was welkom. De sluwe Hinault wist dat maar al te goed en in de rit naar de top van de Aubisque, steunde Herrera wel heel zichtbaar concurrent Bernard Hinault. Herrera die al twee etappes won en uiteindelijk de bollentrui, liet heel opzichtig zijn steun aan Hinault zien in ruil waarschijnlijk voor heel veel pesos.
Herrera bleef Café de Colombia trouw
Hinault had het in de klim moeilijk en moest enkele keren lossen. Herrera, de berggeit, liet zich naar Hinault afzakken en bood de Breton enkele keren zijn diensten aan. Mede door deze „combine” beperkte de Fransman de schade ten opzichte van aanvaller Stephen Roche en zijn grote concurrent Lemond. Tot grote woede van de twee. Het wachten op Hinault was echter zo opzichtig dat iedereen er schande van sprak. Zoals een echte chauvinistische Fransman betaamt, keken zij snel een andere kant op. Herrera werd na de Tour min of meer beloond voor zijn hulpverlening. La Vie Claire, de sponsor van Hinault, bood de Colombiaan daarna een topsalaris aan als hij bereid zou zijn om het volgende seizoen, gedurende vier zomermaanden, voor het Franse merk te rijden. De Zuid-Amerikaan, die ook door Renault (ploeg van aartsrivaal Fignon) was benaderd, had bedenktijd gevraagd, maar uiteindelijk bleef de trots van Colombia zijn ploeg trouw. En dat vertrouwen betaalde Herrera terug in 1987 toen hij de Ronde van Spanje won. Herrera zou echter nooit meer zo goed zijn in de Tour als toen in 1985. Maar hij had wel een onuitwisbare indruk achtergelaten. Herrera kwam voor het laatst echt in het nieuws, toe hij 24 uur lang gekidnapt werd door FARC. Uiteindelijk werd de oud-Colombiaanse wielrenner vrijgelaten, omdat FARC te veel respect had voor hun landgenoot.
Het gaat vanaf het begin weer hard
Om 13:55 klonk het startsein van de etappe. De aanloop naar de bergen zou pas aan het einde van de etappe zijn. Het peloton begon met hetzelfde aantal renners als gister. Tot nu toe waren er maar 9 (!!) uitvallers. Ik kan mij niet herinneren dat er zo weinig uitvallers waren. Saillant detail; 3 van de 9 zijn van dezelfde ploeg: Astana. Zoals we de afgelopen dagen gewend zijn was het vanaf het begin meteen bal. Er werd direct na de start direct gedemarreerd door Jan en alleman. Het tempo lag direct op 50/55 kilometer gemiddeld. Na drie kwartier koersen ontstond er een grote kopgroep die op weg was naar de eerste col van Col de la Lébe. In de kopgroep zaten twee landgenoten, Pascal Eekhoorn en Cees Bol. Zij werden o.a. vergezeld door Zimmerman (die al eens tweede werd in deze Tour), Kwiatkowski, Mohoric, Latour en Asgreen. Deze groep pakte ruim drie minuten op peloton met favorieten.
Het plan Jumbo/Visma leek eindelijk te werken. Er was een groep met behoorlijke voorsprong weg. Dat maakte het voor Pogacar dus moeilijker om nog te strijden voor de extra bonusseconden. Jumbo/Visma liet het beulswerk ook over aan UAE. Die reden tientallen kilometers op kop zonder resultaat. Op 16,4 kilometer begon de groep met 8 man van de oorspronkelijke 19 vluchters. Ze vlogen er een na de ander af. Quentin Pacher gooide de knuppel in het hoenderhok. De man van FDJ reed weg vanuit de kopgroep. Frankrijk werd bijkans gek op Quatorze Juillet. Inmiddels bleven de renners van UAE het tempo in het peloton bepalen. Opmerkelijk was dat Wout van Aert en Benoot (Jumbo/Visma) moest lossen uit het peloton. Achter Pacher kwamen Van Gils (Lotto), Shaw (EF Education)en Tejada Canacue (Astana) dichterbij.
Abandon: Ewan
En via de Tourradio kwam er een Abandon. Deze keer was het voor een sprinter die vanaf het begin van de etappe al moeilijk had. Door Caleb Ewan (Lotto) kon ook een streep. Inmiddels waren de tv beelden van ongekende schoonheid. De renners reden over kronkelige wegen. Pacher kwam op 12,5 kilometer van de finish in gezelschap van het achtervolgende drietal. Eindelijk zag je een hele goede UAE ploeg. Grosschatter, Majka, Soler, Bjerg en Yates deden eindelijk waar ze rijkelijk door de Emiraten voor worden betaald. Pacher moest lossen en als een duveltje uit een doosje kwam Kwiatkowski erop en erover. De Pool sloot op kousenvoeten aan en demarreerde direct. De koers ontplofte. Bij Jumbo/Visma viel de ene helper na de andere van Vingegaard weg. Ook Kelderman viel weg. Waar ging dit heen met nog ruim 10 kilometer voor de boeg?
Kwiatkowski wint
Kwiatkowski liep uit op de achtervolgers en hield zijn voorsprong op het peloton heel knap in stand. Op 5 kilometer had de Pool nog steeds 2 minuten voorsprong. UAE bleef beuken, maar het was nog niet echt overtuigend. Vingegaard gaf geen krimp met Kuss alleen nog in zijn buurt. Op 2 kilometer begon het spel dan echt. Yates reed weg met Kuss in zijn kielzog. Daarachter Vingegaard en Pogacar. Kwiatkowski hield voldoende marge over en reed als overwinnaar over de streep. Het laatste stuk was steil, maar dat deerde de Pool niet. Het was een hele knappe overwinning voor de renner van Ineos. Dan op 1 kilometer reed Pogacar weg. Vingegaard liet een klein gaatje en verloor 4 seconden. Maar het was weer een klein klapje in het gezicht van de Deen. Het verschil tussen de twee kemphanen is nu nog maar 9 seconden. Het wordt steeds spannender!