Vandaag gaat de Tour naar de legendarische berg Puy de Dôme. Het wordt een spektakel van jewelste beweert een ieder die het denkt te weten.
Wetenschappers echter maken zich grote zorgen. Zij houden zich bezighouden met natuurbehoud, duurzaamheid, het klimaat – en CO2 zij zijn heel wat minder enthousiast. De keten – staat op de Wereld erfgoedlijst – kan in hun ogen de stroom bezoekers helemaal niet aan. Zij moeten er werkelijk niet aan denken dat de hoeveelheid campers van Tourliefhebbers daar rij aan rij staan om de renners toe te juichen en er een feestje van te maken. Kamperen en dansen op deze hele bijzondere plek – niet voor niets Werelderfgoed – is voor hen een gruwel.
Daarentegen wordt de grote baas van de Tour; Christian Prudhomme geroemd – de schouderklopjes zijn niet te tellen – dat het hem eindelijk na 35 jaar – gelukt is deze iconische berg weer op de kaart te krijgen wordt gezien als een grote verdienste..
Het is wel duidelijk dat commerciële en duurzame belangen maar moeilijk te verenigen zijn.
Heroïsche beelden
Vooraf werd de wielerliefhebbers aangeraden; ‘Maak geen afspraken, blijf thuis voor deze etappe. Je mag deze absoluut niet missen! Vandaag rijden de renners de laatste vier kilometer naar de hel!’
Oude tv beelden laten heroïsche momenten zien. o.a. een foto gemaakt in 1964 van de opa van Matthieu van der Poel; Raymond Poulidor (Pou-Pou) elleboog aan elleboog met de gele trui rijdende Jacques Anquetil. Ook de inmiddels 95 jarige Spaanse renner Frederico Bahamontes won daar in 1959 de tijdrit. Hij kan er heerlijk over vertellen.
‘De jonge renners die nu mee rijden waren nog niet eens geboren toen de laatste rit op de Puy de Dôme werd gereden.’ filosoferen de Vlaamse commentatoren. ‘Ik hoop dat zij beseffen hoe bijzonder het is om hier te kunnen zijn.’
Extra aandacht vandaag was er voor Matthieu van der Poel, in zijn jeugd kwam hij hier vaak en logeerde met broer David en Moeder Corine bij zijn grootouders.
Vader Adrie van der Poel was meestal op wedstrijd. Behalve wielrennen was er weinig te beleven maar VdM bewaart mooie herinneringen aan de periode.
Zijn grootvader Pou-Pou is een blijvende Franse legende, een zeer beminnelijke man die leefde voor zijn sport en trots was op zijn wielrennende kleinzoons. Matthieu die een microfoon onder zijn neus geduwd krijgt en iets moet zeggen, schaamt zich niet voor zijn emoties. Ja hij mist zijn grootvader. Of hij vandaag mee gaat rijden? ‘Ik denk het niet, ik heb een drukke ochtend achter de rug.’ Van zijn ploeg krijgt hij een speciale fiets met op het frame mooie herinneringen aan de prestaties van zijn legendarische grootvader die nooit de Tour won maar een palmares heeft waar je U tegen zegt. Petite Pou -Pou wordt door het publiek toegejuicht. Matthieu is zeer geliefd bij het Franse publiek. Het Belgische Vive le Velo heeft een mooi portret van de Corine de moeder van Matthieu en de dochter van Poulidor gemaakt.
Zij herinnert zich nog goed dat zij als kind het bebloede gezicht van haar vader zag. En nu durft zij nog steeds niet te kijken wanneer haar zoon aan het sprinten is. ‘Dat is niet goed voor mijn hart.’
De renners bepalen de koers
Vandaag is nu weer eens een dag die duidelijk maakt dat het uiteindelijk de renners zijn die de koers bepalen. Niet de analisten of commentatoren. Voor het eerst in deze Tour krijgt een groep van veertien renners een voorsprong van meer dan vijftien minuten. ‘Dat zal Prudhomme zich tot ook anders voorgesteld hebben’, is de mening van de Nederlandse analisten. ‘Hij heeft gerekend op een spektakel vanaf de eerste kilometer.’ Zo gaat het dus niet. Het begin van de etappe verloopt zelfs redelijk rustig nadat zich een groep van veertien renners heeft geformeerd. Uit deze groep zal ook de winnaar van de dag komen. Zo een 48 kilometer voor de finish spat de eerste groep uiteen en neemt de in Nice wonende Amerikaan Matteo Jorgenson (Movistar) het voortouw. Hij weet dat vol te houden tot aan anderhalve kilometer voor de streep maar de bijna twee minuten voorsprong is dan al zover geslonken en de nummer twee Michael Woods van (Israël- Premier Tech) nadert bij iedere pedaalslag dichter en dichterbij waardoor je het als kijker al ziet gebeuren wie deze strijd gaat winnen Het is wreed om te zien dat een renner die 48 minuten alleen heeft gereden en alles heeft gegeven zo vlak voor de streep wordt ingehaald maar… Het is van net zo een grote schoonheid om de 37 jarige Canadees zo glorieus te zien winnen.
Hiermee is het feest voor de kijker nog niet afgelopen want er komt nog een peloton aan met daarin de twee rivalen Tadej Pogacar en Jonas Vingegaard. Zij zijn het ook die uiteindelijk de strijd gaan bepalen. Het makkelijke rijden van Pogacar doet als iets vermoeden dat de Deen het moeilijk gaat krijgen en dat gebeurt ook, al weet Vingegaard de schade beperkt te houden. Hij verliest 8 seconden, blijft dus in het geel met een voorsprong van 17 seconden. Neilson Powless heeft weer een paar bergpunten gesmokkeld en het groen van Jasper Philipsen loopt sowieso geen gevaar.
Dat Pogacar alweer op het podium staat om zijn zoveelste witte trui op te halen doet je realiseren dat dit de trui van het jongeren klassement is en Pogacar met zijn 23 jaar misschien wel de allerbeste renner van de wereld genoemd mag worden.
Vingegaard beseft dat hij tot aan Parijs zal moeten blijven vechten voor iedere seconde.
Weldadige stilte
De enige restrictie is, en waar de ASO ook genoegen meeneemt, dat er bij de laatste vier kilometer geen publiek en geen ploegwagens op de eeuwenoude vulkaan aanwezig mogen zijn. De fotografen en filmploeg en al hun camera’s kunnen met een treintje mee om de sensationele beelden vast te leggen. Fascinerend is het om te horen hoe het gejoel van de mensen die uitzinnig van vreugde zijn na de slagbomen – die iedereen tegenhouden – verandert in een weldadige stilte. Het zijn alleen nog maar de banden die je over het asfalt hoort en verder niets.
Hoe dat was voor de renners wordt achteraf gevraagd aan Wilco Kelderman.
‘Ik vond het heerlijk, ik had door al dat lawaai een piep in mijn oor die langzaam verdween. Ook de omgeving was prachtig, ik heb er wel van genoten.’
janna van zon